فهم حقیقت و بصیرت
از شاخصه های عمار یاسر، فهم حقیقت و داشتن بصیرت6 است:
الف) قبل از جنگ صفین
دفاع از امام بعد از سقیفه
نمود فهم و بصیرت دینی، درک زمان و دفاع از ولی در زمان مناسب است. زمانی که
شورای شش نفری، عثمان را بعد از عمر برای خلافت انتخاب کرد، عمار بن یاسر زبان
به اعتراض گشود و با قدرت بیانی که در دفاع حق مغصوب ولیّ مؤمنین داشت، به
اشتباه مهلک و بزرگ پیشین آنان هم اشاره کرد: «ای گروه قریش! تا کی این امر
(خلافت) را از خاندان پیامبر(ص) خارج می کنید، گاهی به این سوی و هنگامی به
آن سوی می برید و به این و آن می بخشید؟ با این وضع می ترسم از آنکه خدا به
کلی آن را از شما مسلمانان سلب کند و در غیر شما قرار دهد؛ چنان که شما در
غیر محلش نهادید».7
اگر چه کسانی که حمیت جاهلی در قلبشان بود، او را متهم کردند که از حد خود خارج
شده و در آنچه قریش صلاح کار خود می داند، دخالت کرده است؛ اما گفتار او، افکار
عمومی جامعه را به فکر فرو برد و آرمان های تحقق نیافته پیامبر(ص) را در جامعه بعد
از او تداعی ساخت که هنوز به اولین پیمانی که پیامبر(ص) میان آن ها برقرار ساخت ـ
مبنی بر برادر بودن مؤمنان به جهت سنخیت روحی که با هم دارند ـ ایمان نیاورده اند؛
از همین رو کلام حق عمار را که صحابه پیامبر(ص) بود و در امور دینی مردم سخن
می گفت، دخالت پنداشتند.