نظری? اسلام درمورد «حق و باطل »
انسانها در صحنه جامعه، برخی طرفدار حق و عده ای به دنبال باطل هستند.
فرشته، بر خیر الهام و شیطان به شر وسوسه میکند. پس انسانها دو گونه میشوند:
عده ای که راه حق و خیر را میروند، راه ایمان و انبیاء را میروند و بعضی دیگر
که راه شیطان را میپیمایند و به دعوت انبیاء کفر و نفاق میورزند. به قول مولوی:
دو علم افراشت: اسپید و سیاه *** آن یکی آدم، دگر ابلیس راه
یک پرچم سپید و یک پرچم سیاه، یک پرچم هدایت و یک پرچم ضلالت، یک پرچم
نور و یک پرچم ظلمت؛ در نتیجه جامعه ممزوجی است از خیر و شر و حق و باطل،
چون انسان ممزوجی است از خیر و شر. این نزاع و درگیری حق و باطل همیشه در
صحنه وجود فرد و در صحنه اجتماع حکمفرماست؛ حال غلبه با کدام است، بحث دیگری است.
البته ما معتقدیم که غلبه نهائی با حق و حقیقت است، عدل بر ظلم غلبه خواهد کرد و خیر
بر شر پیروز خواهد شد، نور بر ظلمت غلبه خواهد کرد و دین بر کفر پیروز خواهد شد:
«هو الذی ارسل رسوله بالهدی و دین الحق لیظهره علی الدین کله و لو کره المشرکون»؛
او کسى است که رسول خود را با هدایت و دین حق فرستاد تا آن را بر هر چه دین است
پیروز گرداند، هر چند مشرکان خوش ندارند. (سوره توبه، آیه 33)
«وعد الله الذین آمنوا منکم و عملوا الصالحات لیستخلفنهم فی الارض
کما استخلف الذین من قبلهم و لیمکنن لهم دینهم الذی ارتضی لهم
و لیبدلنهم من بعد خوفهم امنا یعبدوننیلا یشرکون بی شیئا»؛
خدا به کسانى از شما که ایمان آورده و کارهاى شایسته کردهاند،
وعده داده است که حتما آنها را در زمین جانشین کند، چنان که اسلافشان را جانشین کرد،
و دینشان را که برایشان پسندیده، براى آنها استقرار بخشد و خوفشان را به ایمنى بدل سازد،
آنان مرا عبادت مىکنند و چیزى را با من شریک نمىسازند. (سوره نور، آیه 55).
نظر اسلام درست برخلاف نظر مارکسیسم است. قرآن کریم جریان هستی را براساس حق
میداند و حق را اصیل معرفی میکند و در مقابل، هر چند باطل را نفی نمیکند اما آن را اصیل
نمیداند.
از این رو قرآن به تاریخ خوشبین است و برای انسان اصالت قائل است. قرآن نمیگوید انسان
فقط یک ابزار است و در مسیر یک جبر کور واقع شده است، چون برای ایمان اصالت قائل است.
اسلام برای انسان یک گرایش ذاتی به صداقت و امانت و عدالت معتقد است، به تعبیر قرآن انسان
حنیف است، حقگراست، یعنی میل به کمال و خیر و حق بالفطره در او وجود دارد. در عین حال از
آزادی و اختیار برخوردار است و لذا ممکن است از مسیر خودش منحرف شود و حق کشی کند،
ظلم کند، دروغ بگوید، قرآن اینها را به صورت یک جریانهای موقت میپذیرد.